Παρασκευή 16 Σεπτεμβρίου 2011

Που'νγκείντο το χωριό;






.


Το … “στίγμα” του !

  Ναι, ναι. Είναι στιγματισμένο το χωριό. Το στιγμάτισε η Γεωγραφική υπηρεσία του στρατού, πριν από μισό και βάλε, αιώνα. Στο πιο αγναντερό ύψωμα του  Αγιώρη έβαλε κι ένα τσιμεντένιο σημείο, στο δεξί χείλος του μεγάλου γκρεμού. Ο γκρεμός τηράει κατά Αρχαίας Ολυμπίας μεργιά, πολύ πριν ο Φειδίας φτιάσει το ναό και το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Δία , κι ο Πραξιτέλης τον Ερμή του. Στο γκρεμό αυτό χρωστάει πολλά, αν όχι όλα, αυτός ο εκπληκτικός  Ερμής. Το Δία δε μπόρεσε ο μαύρος να τον κρύψει με τα χώματά του. Τον πρόκαναν οι αυτοκρατορικοί «χριστιανοί» [[1]].

 Πριν GPS εποχή .Σύμφωνα με μια παλιά Μπασταίικη, κι όχι μόνο, μονάδα μέτρησης του χώρου και του χρόνου, το χωριό Μπάστα βρίσκεται ένα πατερημώ απ’ την Αρχαία Ολυμπία. Μια ανάσα, ένα κατούρημα ή ένα φτύσιμο, σύμφωνα με κάποιους άλλους Μπασταίους, που θεωρούσαν τις ενέργειες αυτές ακριβέστερες μονάδες μέτρησης από τις προσευχές και τα πατερημά ... Ένας καλόγερας, λέγανε , με ένα κομποσκοίνι ίσιαμε την κατουΝτήστα, μπορεί να τραβήξει μέρες τα πατερημά του. Την ανάσα όμως ή το κατούρημα, κανένας δεν μπορεί να τα κρατήσει για πολύ!, σχολιάζαν μεταξύ τους, μετά την πληροφορία που δώσαν σε περαστικό, για την απόσταση Καυκανιάς και Κρεκουκιού από του Μπάστα. Για τα χωριά Χιλιδόνι και Καλολετσή, δεν πολυρωτούσαν οι περαστικοί. Τα βλέπανε, όσο στραβοί κι αν ήταν. Για φτύσιμο δεν λέγανε πολλά - πολλά, λόγω σιχασιάς και αηδιαστικού  σκηνικού. Η σεξιστική πλευρά της, είναι μεταγενέστερή και δεν κάνανε κανένα σχόλιο. Τους φτάνανε τα σχόλια της εποχής τους. Πως θα μπορούσαν άλλωστε να προβλέψουν μεταγενέστερες φαντασιακές  ενασχολήσεις κι αποφεύγανε προφητικές συμπεριφορές για το φόβο της γνωστής σύνδεσης [[2]] με το συμπαθητικό οικόσιτο.
 Με τις διεθνώς καθιερωμένες μονάδες μέτρησης, το χωριό Μπάστα βρίσκεται σε απόσταση 9 χιλιομέτρων βόρεια της Αρχαίας Ολυμπίας και σε μικρή αζιμουθιακή[[3]] απόκλιση. Τα 9 χιλ. σε αυτό τον υπολογισμό τα λογαριάζουμε σε μια νοητικοοπτική ευθεία. Μην περάσει από άρρωστο μυαλό ή  νου κάποιου, πως είναι δυνατό κάποιος να διαβεί και πραχτικά την απόσταση Μπάστα – Αρχαία Ολυμπίας σε γραμμή ευθεία. Η απόσταση ξεπερνά το άπειρο του … λαγού με τη χελώνα! Τα χιλιόμετρα είναι άπειρα, όπως θα σας βεβαιώσουν οι συγγραφείς της Κοσμολογίας της νόησης, Δανέζης και Θεοδοσίου. Αν όμως λογαριαστούν από τους ασφαλτοστρωμένους  δρόμους ή του … τότε τα πράγματα μπερδεύονται πολύ … Αν βασιστείς στις μετρήσεις των εργολάβων, των ταξιτζήδων και άλλων επαγγελματιών, θα έχεις πρόβλημα, μιας και την αυξαίνουν μέχρι να πληρωθούν.

 Οι χάρτες. Οι πολύ παλιοί χάρτες, πολιτικοί ή γεωφυσικοί, δεν αναφέρουν καν το όνομα του χωριού. Οι νεότεροι το γράφουν Κρυόνερο και όχι Κρυονέρι. Κάποιοι καθαρευουσιάνικοι  χρησιμοποιούν το κακόηχο Κρυονέριον. Δε βρήκαμε  χάρτη που να γράφει την παλιά ονομασία του χωριού Μπάστα. Το ίδιο αλαλούμ συμβαίνει  και με τις πινακίδες. Άλλες το γράφουν Κρυονέριον ή Κρυόνερο. Τελευταία, κάποιες πινακίδες το γράφουν Κρυονέρι …  Σε πινακίδα δε γράφτηκε ποτέ το όνομα Μπάστα. Αφού το ξέραν απόξω κι ανακατωτά οι Μπασταίοι, ήταν περιττό. Κάποιες εποχές ήταν και επικίνδυνο να το ξέρουν κι άλλοι. Μόνο οι βαθιοί γνώστες του τόπου, αντάρτες κι οι θεοί δεν είχαν πρόβλημα. Οι άλλοι όμως είχαν και παραείχαν. Αυτό όμως, γιατί να νοιάζει τους Μπασταίους!

Το ακριβές στίγμα του χωριού Μπάστα βρισκόταν στο σημείο, που συναντιέται η 37ο  43(49)΄ 30΄΄ παράλληλος, με  το βόρειο γεωγραφικό πλάτος  21ο  37΄  και 30¨.  Από το 1928 και μετά στο ίδιο στίγμα βρίσκεται ένα άλλο χωριό, άγνωστο σε όλους σχεδόν, τους βέρους Μπασταίους, τους πριν το 1953. Άλλωστε πώς να το μάθαιναν εκεί που βρίσκονται. Πολλοί από αυτούς  πήραν μέρος σε πολέμους και πέσανε ηρωικά για την πατρίδα τους, που γι αυτούς, υπήρχε μέσα από το χωριό τους με το όνομα Μπάστα και κανένα άλλο. Κι ούτε μια στήλη αναθηματική γι αυτούς! Τι κρίμα! Μόνο ο παπάς λέει και ξαναλέει για τους πεσόντες εν τοις ιερείς ημών αγώσι … κι ας τον βρίζουν κάποιοι απόγονοί τους. Οι Κρυονερίτες, αν και σέβονται τους προγόνους τους, από άγνοια ή, που είναι το ίδιο, από τη γνώση, που λέει: αφού το ξέρω εγώ το ξέρουν και θα το ξέρουν όλοι !
 Κανένας Κρυονερί(ώ)της ή Μοναστηριώτης δεν πολέμησε για το χωριό του. Πολέμησαν όμως κάποιοι με λύσσα το παλιό όνομα του χωριού τους. Τους άρεσε το καινούργιο, που ταίριαζε με την  βρύση που φτιάξανε, όμως, οι Μπασταίοι εκείνοι. Οι Μπασταίοι, ακόμα και οι ελάχιστοι που ζιούνε ,[4] δεν κακολογούν Κρυονερίτες . Πως θα μπορούσαν να κακολογήσουν τη σάρκα από τη σάρκα τους. Τα δικά τους παιδιά και τα δικά τους ’γγόνια. Εχθροί του παλιού ονόματος είναι εκείνοι που βρίσκονται σε άγνοια και ουχί εν γνώσει . …

Υψομετρικά τα πράγματα έγιναν πιο εύκολα με τα ψηφιακά μέσα  … Από την επιφάνεια της θάλασσας το χωριό Μπάστα [5] βρίσκεται σε ύψος  486,75 μ. ή 1.596,95 πόδια  ή 532,32 γιάρδες . Η ισοσταθμική [6] επιφάνεια με το υψόμετρο αυτό , περνάει λίγο πιο ψηλά από το σημερινό νεκροταφείο , πάνω από τα Σκραπαίικα , τα Φωναίικα , Τσιρμπαίικα , Βγεναίικα , στο σύνορο 
πάνω από τα Γιανιτσαίικα και  κάτω από το σπίτι του Γιάννη του Παρασκευόπουλου , προχωράει προς το λιτρουβειό[7] του Γιώρη του Παρασκευόπουλου , το αλώνι του Γιώρη του Νταγκούλη , στρίβει δεξιά  προς το χωράφι των Τσιρμπαίων   και πάει πέρα και γύρω από το Χέρωμα , περνάει κάτω από τη σπηλιά του Μάρκου , τις Λάκκες και συνεχίζει απέναντι στα Σκουταίικα , τις  Καλολετσιάνικες σπηλιές , την αποδώ μεριά της Αύρας , τα Λασδικαίικα , τα Δουκαίικα , Μηλιώτικα , την αποκεί μεριά της Αύρας , συνεχίζει  πάνω από την Καλολετσή και “κόβει” στο ύψος αυτό όλη τη γης !… Αυτά βρίσκονται σε ένα χάρτη της γεωγραφικής υπηρεσίας στρατού που η τελευταία φωτογραμμετρική του αναθεώρηση έγινε το 1972… Η βρύση βρίσκεται σε ύψος 457 μ. από τη θάλασσα . Η εκκλησιά 453μ.  και το καφενείο του Ρουλάκου 461 . Μια άλλη μέτρηση του Θοδωρή του Διαμαντή τάβγαλε  λίγο διαφορετικά. Το ύψος της βρύσης  459 μ. Η εκκλησιά 462 μ. Το καφενείο του Ρουλάκου 454 μ. Δεν του είπαμε βέβαια να ξαπλώσει κατά τη μέτρηση και θα υπολόγισε και κάποιους πόντους από το μπόι του!
Κοντά στο μεγάλο γκρεμό του Αγιώρη, υπήρχε ένα  τσιμεντένιο υψομετρικό σημείο,  που τοποθέτησε ο στρατός στα μέσα του περασμένου αιώνα. Το βάθος του θεμέλιου ήταν τότε μισό με ένα μέτρο μέσα στη γη. Το στο σημείο αυτό του «σημείου», σύμφωνα με το χάρτη της ΓΥΣ του 1972, ήταν  587μ. Το 2004 έχει τουμπάρει, γιατί έχασε το γύρω χώμα. Εκεί το ύψος έχει μικρύνει κατά μισό με ένα τουλάχιστο μέτρο. Ποιος ξέρει αν και πόσο υψώθηκε η στάθμη της θάλασσας από το μπάσιμο της Αφρικάνικης Ηπείρου κάτω από την Ευρασιατική ή το λιώσιμο των πάγων!  Κάποια στιγμή το τσιμεντένιο αυτό σημείο θα κατρακυλήσει προς τη μεριά του γκρεμού και ποιος ξέρει μέχρι που θα φτάσει και τι ζημιές θα κάνει στο διάβα του!
- Ο θεός να βάλει το χέρι του, μονολογούν, οι που τους περνάει από το μυαλό η σκέψη της κατρακύλας του τσιμεντένιου όγκου. Στο πίσω μέρος του νου τους, όλο και κάτι δικό τους μπαίνει στο διάβα του. Το ρουκούλημά του, είναι μια ανυπόφορη σκέψη: σκέψου να βρεθείς στην κατρακύλα του σημείου …! Η ανατριχίλα διαπερνά όλο το σώμα. Όλοι το σχολιάζουν αυτό, σαν πάνε ν’ αγναντέψουν και βλέπουν το κουφάρι του τσιμεντένιου όγκου να κείτεται στην άκρη του γκρεμού.
Όλοι λένε την κορυφή  αυτή με το όνομα του τσιμεντένιου ερείπιου. Η τοποθεσία στο σημείο αυτό απόχτησε και το όνομα «Σημείο».  Τώρα που δεν υπάρχει πια το τσιμεντένιο σημείο, υπάρχει το όνομά του. Όλοι οι κάτοικοι και επισκέπτες του χωριού πηγαίνουν που και που στο πιο αξιοθέατο σημείο του χωριού. Ανήμερα τ’ Αγιωργιού, όσοι παν’ στην εκκλησιά το επισκέπτονται   

Κι οι άλλες κορυφές των υψωμάτων έχουν χαμηλώσει . Όχι τόσο βέβαια όσο η πολυπατημένη  κορυφή του σημείου. Οι συχνές επισκέψεις και οι μικροδραστηριότητες [8], χάριν παιδιάς , χαμήλωσαν το ύψωμα. Τι κρίμα να χαμηλώνουν τα ψηλώματα και να κοκορεύονται τα χαμηλά. Ακόμα και κει αλλάζουν  οι καιροί. Κι όλα τα ψηλά  όλο  και κονταίνουν ...

μετά GPS. Το στίγμα του χωριού στη μετά GPS εποχή έχει μια ακρίβεια που τρομάζει . Όλα τα κινητά τηλέφωνα σε λίγο θα λένε με τη μεγαλύτερη ακρίβεια , είτε βρίσκεσαι στη ρέχτη του σπιτιού σου , είτε στο WC κι αφήνεις τα δυσβάσταχτα βάρη της χθεσινής ευωχίας …
Ο Θοδωρής του Διαμαντή , πρώτος μέτρησε το ύψος του χωριού  … Κει που κάθονταν στο καφενείο τόλμησε να πει . Εδώ που κάθουμε το ύψος είναι … Οι αμφισβητίες πανταχού παρόντες , με όλη την άχρηστη γνώση στο μπροστινό σακούλι , ετοιμοπόλεμοι από καιρό , πετούν στα μούρα της κάθε αλήθειας το περιεχόμενο του … τράιστου[9] τους .
-                         Δε μπορεί αυτό το διαβολάκι να μετρά με τόση ακρίβεια …
-                         Δε μπορεί αυτό το σκατό να καταργεί την παλιά γνώση και να μη σέβεται ούτε καν τα γερατειά , που γεννήθηκαν λίγο νωρίς και είναι πια αργά …
-                          Ντροπή πια στο ξεδιάντροπο καινούργιο …
Που να απιθώσεις όλα τα παλιά που έκαμαν τόσο σπουδαίοι γέροι , που έφτιασαν ένα τέτοιο κόσμο , που μετράει με ακρίβεια το που κάθονται οι πισινοί και που ακριβώς ανακουφίστηκαν εχτές τα βόιδα … 
Πήγαν , σου λέου να με φάνε , ξεσπά ο Θοδωρής , που κυκλοφορεί με το “στίγμα” του στην πισινή του τσιέπη  Μα γιατί όλοι φοβούνται  το μέτρημα ... Για σκέψου να δείχνει αύριο … το κινητό σου πόσο χρονώ είναι η 60χρονη μπεμπέκα  που περνά μπροστά σου, τι έχει κι έχεις … μέσα στη κοιλιά σου. Και το τερατωδέστερο, τι έχεις στο μυαλό, για τον που αγαπάς ή θες να στραγγαλίσεις … και θέλεις να το μάθει μόνο ο …κανείς.

Ο Παυσανίας, ο διασημότερος περιηγητής σε όλη την ιστορία, το 2ο μ. Χ. αιώνα αφηγείται: “ προχωρώντας από τον Σκυλούντα  προς την Ολυμπία , προτού διαβούμε τον Αλφειό ποταμό , θα δούμε όρος απότομο με μεγάλους βράχους . Ονομάζεται Τυπαίο . Σύμφωνα με το νόμο των                                                       
Ηλείων , γκρεμίζουν από εκεί όποια γυναίκα πιάσουν να εισέρχεται στο χώρο των Ολυμπιακών αγώνων … Αν και λένε πως δεν έπιασαν ποτέ καμιά γυναίκα , με μόνη εξαίρεση την Καλλιπάτειρα[10] , επειδή είχε πεθάνει ο άνδρας της , μεταμφιέστηκε σε γυμναστή και οδήγησε το γιό της στη Ολυμπία να αγωνιστεί … Όταν αποκαλύφτηκε πως ήταν γυναίκα δεν την τιμώρησαν , από σεβασμό στον πατέρα της , τα αδέρφια και το γιο της , που ήταν όλοι Ολυμπιονίκες , θέσπισαν όμως νόμο οι γυμναστές να εισέρχονται στο εξής γυμνοί στους αγώνες .” !
Ηλιακών Α  Παυσανίας (ed. F. Spiro. Leipzig, Teubner. 1903) [11]
Κάποιοι λένε Τυπαίο όρος κάποιο άλλο υψωματάκι εκεί κοντά. “Το ΤΥΠΑΙΟΝ ΟΡΟΣ που περιγράφει ο Παυσανίας και ταυτίζεται στην ίδια περιοχή του «Αρνοκατάραχου» , απ’ όπου και
σύμφωνα με την παράδοση, παρακολουθούσαν οι γυναίκες τους αθλητικούς αγώνες στην Ολυμπία γκρέμιζαν  όσες παραβίαζαν τη σχετική απαγόρευση και περνούσαν τον Αλφειό.” [12]
Λέτε  να έβλεπε το κούτσικο υψωματάκι « του Αρνοκατάραχου», που δε φαίνεται με τίποτα από κει που λέει ο Παυσανίας και που ταυτίστηκε από κάποιους με το «απότομον  όρος με τους μεγάλους βράχους» και να «ονομάζεται Τυπαίο»; Μόνο κάποιος στραβός κι απόκοντα ανάποδος, αν όχι κατεργάρος θα λέγαν οι Μπασταίοι.
Βέβαια τα παιδιά του Γυμνασίου κάνανε καλή δουλειά, καταγράφοντας τοπικές παραδόσεις. Θα κάνανε καλύτερη δουλειά, αν διάβαζαν και προβληματίζονταν πάνω σ’ αυτά που λέει η παράδοση και καταγράφει ο Παυσανίας.
Οι Μπασταίοι ποτέ τους δε διεκδίκησαν το όνομα Τυπαίο, για το ύψωμα τ’  Αγιώρη. Και ούτε που γνώριζαν τι έλεγε ο Παυσανίας κι ο «νόμος των Ηλείων».  Και σίγουρα θάσπαγαν το κεφάλι κάποιου, που θα αποτολμούσε να γκρεμίσει κάποιον στους γκρεμούς τους. Κάποιες στιγμές τους, πολύ θα ήθελαν να γκρεμίσουν κάποιονε δικό τους. Ξένο ή ξένη, όμως, ποτέ των ποτών. Στα ζωνάρια, καμιά γυναίκα δε γκρεμίστηκε άθελα ή και με τη θέλησή της. Για κάποιους άντρες όμως κάτι ακούγεται.




[1] Οι «χριστιανοί» αυτοί είναι άσχετοι με τους πρώτους Χριστιανούς . Από τον 4ο αιώνα και μετά , είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι του εκάστοτε  αυτοκράτορα .
[2] Μετά Χριστό, πας προφήτης γάιδαρος, λέγαν πολύ συχνά στο χωριό.
[3] Είναι η δεξιόστροφη γεωγραφική γωνία .
[4] Έτσι το λέγαν οι Μπασταίοι , προσθέτοντας ένα ι , χάριν ευφωνίας δικής τους και σκάσιμο των περιγραμμάτου .
[5] Η μέτρηση έγινε από τη Γ . Υ . Σ .
[6] Οι πληροφορίες έχουν παρθεί από το χάρτη της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού , αρ. φύλλου 62747 , και κλίμακα 1: 5000 .
[7] Η λέξη λιτρουβειό δεν βρίσκεται στα λεξικά . Βρίσκεται όμως το λιοτρίβι , το λιοτριβειό σελ 796 Λεξικό της κοινής νεοελληνικής του ινστιτούτου νεοελληνικών σπουδών (ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη) , 1998
[8] Συνηθέστερο το ξήλωμα και πέταμα κάποιας πέτρας … 
[9] Το ταγάρι .
[10]  Η Ροδίτισσα Καλλιπάτειρα ,  κόρη του “περιοδονίκη” Διαγόρα (= νικητή και στους 4 αγώνες : τα Πύθια , τα Ίσθμια ,  τα Νέμεα και τα Ολύμπια)  με αδέλφια και ανίψια Ολυμπιονίκες , ντύθηκε  γυμναστής για να παρακολουθήσει το γιο της Πεισίρροδο να αγωνίζεται . Προδόθηκε από τη χαρά της για τη νίκη του γιου της  και δεν τη γκρέμισαν από το Τυπαίο όρος ( ύψωμα του Αγιώρη ή  Μεροβίκλι )  , γιατί ανήκε σε μεγάλη οικογένεια ολυμπιονικών. 
[11] “7] κατά δ τν ς λυμπίαν δόν, πρν  διαβναι τν λφειόν, στιν ρος κ Σκιλλοντος ρχομέν πέτραις ψηλας πότομον:νομάζεται δ Τυπαον τ ρος. κατ τούτου τς γυνακας λείοις στν θεν νόμος, ν φωραθσιν ς τν γνα λθοσαι τν λυμπικν κα λως ν τας πειρημέναις σφίσιν μέραις διαβσαι τν λφειόν. ο μν οδ λναι λέγουσιν οδεμίαν, τι μ Καλλιπάτειραν μόνην: εσ δ ο τν ατν ταύτην Φερενίκην κα ο Καλλιπάτειραν καλοσιν. [8] ατη προαποθανόντος ατ το νδρός, ξεικάσασα ατν τ πάντα νδρ γυμναστγαγεν ς λυμπίαν τν υἱὸν μαχούμενον: νικντος δ το Πεισιρόδου, τ ρυμα ν  τος γυμναστςχουσιν πειλημμένους, τοτο περπηδσα  Καλλιπάτειρα γυμνώθη. φωραθείσης δ τι εη γυνή, ταύτην φισιν ζήμιον κα τ πατρκα δελφος ατς κα τ παιδ αδ νέμοντες--πρχον δ πασιν ατος λυμπικα νκαι--, ποίησαν δ νόμον ς τ πειτα π τος γυμναστας γυμνος σφς ς τν γνα σέρχεσθαι.”



Η γη του …
Ακραία επικίνδυνος τόπος. Μια βεντάλια από γκρεμούς που ξεκινούν από το οροπέδιο της Κάπελης και ξαπλώνονται στη γη Ωλένης … Το εκπληκτικό απόκρημνο πευκόφυτο τοπίο … δημιούργημα του ποταμού Ενιπέα  … Εκεί έβοσκε η Ωλένια αίγα που θήλασε το Δία …  

Το χωριό κάθεται στην πλαγιά του πρώτου νότιου στελέχους της Ωλένιας βεντάλιας και έχει αράξει πάνω στο σημείο συνάντησης δύο πλακών . Της ψαμμολιθικής του Χελιδονιού και της κροκαλοπαγούς του  Μπάστα.
Τα απολιθωμένα όστρακα στου Κούμιση και στα κιόνια…, μαρτυρούν τόπο που αναδύθηκε από τη θάλασσα και που ταυτόχρονα καταπίνεται η γη του από τους βούλιαγγες, τα βαρικά  , τα ρέματα και τα ποτάμια
Τόπος που κάθεται στα αυγά του , κατολισθαίνει , κατακρημνίζεται ή γκρεμοτσακίζεται χωρίς κανένα σεβασμό και προσοχή και κάποτε με φασαρία 
Δυσκολοκαλλιέργητος μα και γη επαγγελίας. Όλα τα φυτά κι  ούλα τα ζούδια του κόσμου. 

Όλα έρχονται αργά σ’ αυτό το χωριό και φεύγουν γρήγορα. Ο ήλιος όταν τον θέλει το χωριό πάντα αργεί κι έρχεται πριν και μένει όταν δεν τον θέλει. Οι κάτοικοί του όμως πάντα φεύγουνε νωρίς πριν τους χορτάσει.


μορφολογία. Οι παλιοί προφήτες λέγανε , πως στην «αρχή εποίησεν ο θεός[1] τον ουρανόν και την γήν…» . Οι Μπασταίοι που τ’ ακούν αυτό στην εκκλησιά , εννοούν τη δική τους γη και το δικό τους ουρανό . Οι τωρινοί  τα λεν αλλιώς , μα στον  ίδιο ντορό [2] . Στο όνομα της δικής τους θεάς , που τη λένε  Επιστήμη . Οι μελλούμενοι θα το πουν κι αλλιώτικα , στο όνομα της δικής τους θεάς κι αυτοί . Ακόμα κι αν η αιώνια επιστροφή ή το Βράχμα ξαναφέρει το γεροΚρόνο στο λιθάρι του χωριού , θα ‘χει με το μέρος του την κατανόηση των Μπασταίων , πως έφτιαξε τον καλλίτερο κόσμο που θα μπορούσε να γενεί . Πως θα μπορούσε , λένε , ένας θεός να ευχαριστήσει όλους κι όλα , και ιδιαιτέρα όλες τις γυναικείες ματαιοδοξίες . Αφήστε που το τέρας της Χάρυβδης , οι μαύρες τρούπες και τ’ άλλα αχόρταγα στοιχειά , δε μποροκλιώνται[3] με τίποτα . Φάγανε και τρώνε ακόμα τα σωθικά της γης  και κάθε τι που ισορροπεί . Ακόμα και τις κακοτοπιές δεν τις αφήνουν ήσυχες . Θα ’καναν αυτά τα τσιγκούνικα φρικιά εξαίρεση σ’ ένα μικρό και άσημο χωριό ; Με τίποτα . Σαν τους που έχουν τα πολλά , τα θέλουν όλα …
Τον  Ελλαδικό χώρο τον κατάντησαν , με τον τρόπο τους , πολυσχιδές πολυσχισμικό και εν τέλει πολυμορφικό ανάγλυφο . Κι ένα μικρό κι ασήμαντο χωριό σαν  του Μπάστα , δεν είχε κι ούτε έχει δυνατότητα καμιάς παρέμβασης , στο αέναο γίγνεσθαι του κόσμου . Να είναι ή να γίνει , ας πούμε , μια εύφορη ισοτοπιά σαν του Λατζόι ή έστω του Κρεκούκι . Αν και φτωχό , δεν ήταν κι ούτε είναι γιος του φαταούλα . Ναντα θέλει ούλα δικά του και  να μη μποροκλιέται κι αυτό με τίποτα . Να ’xει και θάλασσα στου Πράρη , σαν τη θελήσει και να μη την έχει σαν τη βαρεθεί . Αερολιμάνι στου Κούμιση ή του Ζάρκου και Τελεφερίκ στον Αγιώρη . Τέτοια , δεν σκέφτηκε ποτέ , κανένας στο χωριό . Κι αν κάποιος το σκέφτηκε ή τόειπε , δεν έγινε κάνα κακό . Τα καλούδια ούλου του κόσμου δεν ήτανε ποτέ κακά . Η πλάκα που σπάνε με τέτοια στο χωριό , ποτέ δεν έκανε κακό . Αν δε σπάγανε και πλάκα , τότε , ποιος ξέρει , μπορεί και να έκανε πολύ κακό . Ακόμα και οι κακοτοπιές τσακώθηκαν για πλάκα , πια θα πρωτόρθει στο χωριό. Φιλιώθηκαν στα σοβαρά  και ήρθαν ούλες . Αυτή η πολυσχισμική μορφολογία του χωριού , καταδυναστεύει τους Μπασταίους και ιδιαίτερα όλους στους στραβούς . Κι αυτό δεν είναι πλάκα . Είναι το κάκιστο κακό . Κι αυτό έγινε για πλάκα . Οι θυμόσοφοι κοσμολόγοι του χωριού , λένε πως όλα , μα όλα ,  γίνανε για πλάκα …Στην αρχή ήτανε η Πλάκα , λένε διφορούμενα  και δείχνουν κατά  ΚατουΝτίστας[4]μεριά . Κάποιοι , τη Μπασταίικη πλάκα την είπανε στα σοβαρά και κοσμικό παιγνίδι[5] . Οι Μπασταίοι , με τη σύμφωνη γνώμη και των Κρητικών , κάτι τέτοιο το λένε κουζουλάδα .
Η πλάκα [6] , που χρησιμοποιούσαν στο σκολειό τους οι Μπασταίοι , ήταν πολύ σοβαρό εργαλείο και δεν έχει σχέση , αν και οι μαθητές φρόντιζαν να μη σπάνε τις πλάκες, γιατί το ξύλο που θα τρώγανε ήτανε τρίδιπλο και δεν ήτανε καθόλου της πλάκας. Κι από το δάσκαλο και από τους 2 γονείς. Το ξύλο δεν είναι της πλάκας και για τους δάρτες και για τους δαρμένους . Πόναγε και τους δύο .  Μόνο τα θρασύδειλα καθάρματα της ιστορίας δέρνανε για πλάκα.





[1] Ακαράνα= ο παρσικός αγέννητος χρόνος . Κρόνος= ο ελληνικός χρόνος  , elohim (σε πληθυντικό στο εβραϊκό κείμενο)= οι θεοί . 
[2]  τορός-α-ον  , τρανός , οξύς , σαφής , πρόθυμος  και στην κοινή  δημ.  ντορός =ακολουθώ τα ίχνη των θηραμάτων , αλλά και τα κρατούντα ήθη (βλ. Μέγα Λεξικόν όλης της Ελληνικής γλώσσης Δ. Δημητράκου σελ 4937 )  
[3] Χορταίνουν
[4] Το νεκροταφείο του χωριού .
[5] Ο φιλόσοφος Αξελός (20ος αιώνας) .
[6]   Ο άβακας ή το αβάκιο , είναι μικρή μαύρη ορθογώνια πλάκα από σχιστόλιθο , σε ξύλινο πλαίσιο , στις δύο επιφάνειες έγραφαν οι μαθητές της Α τάξης του δημοτικού τα γράμματα ή τους αριθμούς με το κοντύλι , πέτρινο μολύβι . Έγραφαν και έσβηναν με υγρό σφουγγάρι . Το κοντύλι και το σφουγγάρι ήταν δεμένο με κλωστή στο ξύλινο πλαίσιο της Πλάκας .



[1] Πρόκειται για τον κοντοχωριανό γείτονά μας Ηλιόπουλο, φιλόλογο Γυμνασιάρχη και μετέπειτα καθηγητή για λίγο στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου